.:: Forum :..

[maximus]

Trwa rewitalizacja zespołu dworskiego w Czarnolesie

Karolina Stasiak 2011-11-03, ostatnia aktualizacja 2011-11-03 17:05:46.0

Rozkopane alejki, góry piachu, metry kabli, głębokie wykopy - tak wygląda obecnie zespół dworski w Czarnolesie. Ale bez obaw, przez dawną siedzibę Jana Kochanowskiego nie przeszło tornado. Od maja trwają tam roboty przy rewitalizacji parku
Prace prowadzone są w ramach projektu "Jan Kochanowski inspiracją kulturową Mazowsza". Muzeum im. Jacka Malczewskiego (którego muzeum w Czarnolesie jest filią) pieniądze na ten cel - 5,4 mln zł - pozyskało z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego. Całość prac będzie kosztowała ok. 6 mln zł.


Na jakim etapie są roboty?

- Mogę powiedzieć, że jesteśmy w połowie drogi. Obecnie prowadzone są roboty ziemne przy odwodnieniu dróg, amfiteatru, nitce wodociągowej, kanalizacji sanitarnej, kładzione są kable do oświetlenia - wymienia Maria Jaskot, szefowa muzeum Jana Kochanowskiego.

Czarnolas to miejsce narodzin polskiego dramatu, dlatego nie mogło tam zabraknąć prawdziwej sceny. Robotnicy kończą budowę amfiteatru na blisko 200 widzów. Szefostwo placówki pragnie organizować tam festiwale lub inne imprezy plenerowe. Pierwsze przedstawienie odbędzie się wiosną przyszłego roku. Być może zobaczymy na czarnoleskich deskach aktorów radomskiego teatru.

Nie jest to jedyny nowy obiekt. Po prawej stronie od bramy wjazdowej wybudowana została już stylowa kordegarda. Trwają przy niej prace wykończeniowe. Według planów znajdą się tam sklepik z pamiątkami, toalety, mała kawiarnia.

Park zyskał już nowy płot. Wcześniej stała tam zwykła siatka, teraz jest mniej więcej kilometr (550 przęseł) kutego ogrodzenia z elementami ozdobnymi.

- W niedługim czasie chcemy też, aby w jednym z miejsc powstał mur parawanowy obsadzony wiciokrzewem, który odgrodzi nas od znajdującej się tuż obok oczyszczalni ścieków - opowiada Jaskot. - Zielenią postaramy się też odgrodzić amfiteatr od gminnych budynków, które znajdują się tuż obok, a gdzie organizowane są m.in. lokalne imprezy - dodaje.

Tak jak zakładał projekt, szczególny nacisk położono na zabezpieczenie zabytkowego drzewostanu oraz wycięcie rosnących przypadkowo roślin. W parku znajduje się około tysiąca drzew. Najwięcej problemów było jednak z wielką, prawie 200-letnią sosną wejmutką, rosnącą naprzeciwko dworku. Jest ona pomnikiem przyrody, dlatego ekspertyzę dendrologiczną za pomocą specjalistycznych urządzeń przeprowadził prof. Marek Siewniak z Politechniki Krakowskiej, opiekujący się m.in. dębem Bartkiem.

- Zalecił on m.in. przepięcie lin podtrzymujących sosnę odchyloną od pionu o cztery metry - mówi Halina Styczeń, zastępczyni dyrektora Muzeum im. Malczewskiego. - Kondycja pozostałych drzew nie jest najgorsza, większość przycięliśmy, przeprowadziliśmy też prace pielęgnacyjne - dodaje. Aby wyeksponować najstarsze i najpiękniejsze okazy, zaprojektowano modne ostatnio iluminacje. Cały park zyska też dodatkowe oświetlenie alejek, dzięki czemu wieczorny spacer po parku ma być znacznie przyjemniejszy.

- W jednym z trzech oczyszczonych już stawów chcemy prowadzić hodowlę ryb ozdobnych. Mogłyby się tam znaleźć m.in. karpie japońskie, orfy. W innym powstałby np. ogród wodny z grzybieniami - mówi Jaskot.

Prace budowlane mają się zakończyć w przyszłym roku. W drugim etapie wybudowany zostanie w północno-zachodniej części ośrodek badań informacji i dokumentacji o Janie Kochanowskim. Właśnie został ogłoszony przetarg na opracowanie projektu budynku.

Trochę historii

Czarnoleski park został założony w XIX w. Ukształtował go w modnym wówczas stylu krajobrazowym czeski ogrodnik i planista Józef Stichy. W projekt wkomponował istniejące drzewa oraz pamiętające czasy Kochanowskiego stawy. Nienagannie utrzymywany był do lat 30. XX w., należał do najładniejszych w Polsce. Okupacja i trudne powojenne lata odbiły się niekorzystnie na jego wyglądzie.

W miejscu słynnej lipy, wspomnianej w utworach poety, stoi XIX-wieczny obelisk. Przed muzeum postawiono zaś pomnik poety wykonany w 1980 r. - w 450. rocznicę jego urodzin. Jest to rzeźba z brązu o wysokości 240 cm. Na terenie posiadłości znajduje się również neogotycka kaplica z grobowcami Jabłonowskich i Lubomirskich.